پروتکل Matter در خانه هوشمند چیست؟

پروتکل Matter در خانه هوشمند چیست؟

در دنیای خانه‌های هوشمند، هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف همیشه یک چالش بزرگ بوده است. اما با معرفی پروتکل Matter، این مشکل در حال حل شدن است. در این مقاله، با این فناوری نوین آشنا می‌شویم و بررسی می‌کنیم که چرا Matter آینده خانه‌های هوشمند است.

نوآوری پروتکل Matter و مشکلاتی که حل می‌کند

پیش از آن‌که پروتکل Matter معرفی شود، کاربران برای هماهنگ کردن دستگاه‌های مختلف خانه هوشمند با یکدیگر با مشکل مواجه بودند. به عنوان مثال، ممکن بود فردی نتواند لامپ‌های Philips Hue خود را با ترموستات Google Nest هماهنگ کند. دلیل این مشکل، استفاده هر دستگاه از روش‌های ارتباطی متفاوت بود؛ مثلاً قفل هوشمند Yale از Zigbee استفاده می‌کرد و سیستم هشداردهنده Ring از Wi-Fi، که باعث می‌شد راه‌اندازی یک سیستم امنیتی هماهنگ در خانه بسیار دشوار شود.

در حالی که قرار بود کنترل همه دستگاه‌های هوشمند خانه برای کاربران ساده باشد، در عمل بیشتر افراد با مجموعه‌ای از اپلیکیشن‌ها و سیستم‌های ناسازگار روبه‌رو می‌شدند که به خوبی با هم کار نمی‌کردند. نتیجه این وضعیت، مشکلاتی مثل اتصال ناقص یا عملکرد نادرست دستگاه‌ها بود. اینجاست که سؤال مطرح می‌شود: «پروتکل Matter در خانه هوشمند چیست؟» در واقع Matter تلاشی برای ایجاد یک پروتکل جهانی است که به همه این دستگاه‌های گوناگون اجازه می‌دهد بدون توجه به سازنده یا پروتکل اولیه‌شان، به‌صورت هماهنگ و بی‌نقص با یکدیگر کار کنند.

برای شرکت‌هایی که این دستگاه‌ها را تولید می‌کنند نیز نبود یک استاندارد مشترک، فرآیند طراحی و توسعه را پیچیده و پرهزینه می‌کرد. آن‌ها مجبور بودند دستگاه‌هایی بسازند که با انواع مختلفی از سیستم‌ها سازگار باشند، که این موضوع روند نوآوری را کند و هزینه‌ها را بالا می‌برد. پروتکل Matter برای خانه‌های هوشمند، آمده تا این مشکلات را برطرف کند؛ با ایجاد یک استاندارد واحد که همه دستگاه‌ها بتوانند از آن استفاده کنند. این یعنی کاربران راحت‌تر می‌توانند دستگاه‌های خود را متصل و استفاده کنند، و شرکت‌ها نیز محصولات خود را به شکل نوآورانه‌تر و اقتصادی‌تری تولید خواهند کرد.

Matter چیست؟

Matter یک پروتکل ارتباطی منبع‌باز برای دستگاه‌های خانه هوشمند است که توسط اتحاد Connectivity Standards Alliance (CSA) توسعه یافته. هدف آن ایجاد یک زبان مشترک بین دستگاه‌های برندهای مختلف است تا بتوانند بدون مشکل با یکدیگر کار کنند.

چرا پروتکل Matter مهم است؟ (مزایا)

۱. سازگاری بین برندها

با Matter، دستگاه‌های هوشمند از برندهای مختلف مانند Apple، Google، Amazon و Samsung می‌توانند بدون نیاز به هاب یا اپلیکیشن مجزا با یکدیگر کار کنند.

۲. امنیت بالا

Matter از رمزنگاری سرتاسری استفاده می‌کند و هر دستگاه باید قبل از اتصال احراز هویت شود.

۳. سادگی در راه‌اندازی

فرآیند راه‌اندازی بسیار ساده‌تر شده و می‌توان از اپلیکیشن دلخواه استفاده کرد.

۴. قابلیت استفاده آفلاین

Matter به اینترنت وابسته نیست و می‌تواند به صورت محلی (Local Network) کار کند.

💡 لامپ هوشمند شیائومی با پشتیبانی از Matter

اگر به‌دنبال یک لامپ هوشمند با قابلیت اتصال به همه سیستم‌های خانه هوشمند هستید، لامپ شیائومی مدل White & Color را امتحان کنید. این مدل با پروتکل Matter سازگار است و رنگ‌های متنوعی ارائه می‌دهد.

مشاهده و خرید محصول

Matter چگونه کار می‌کند؟

پروتکل Matter بر پایه IP طراحی شده و از Wi-Fi، Thread، Ethernet و Bluetooth LE پشتیبانی می‌کند. دستگاه‌ها از طریق اپلیکیشن‌هایی مانند Google Home، Apple Home، Alexa و SmartThings کنترل می‌شوند. پروتکل Matter چگونه کار می‌کند و چه قابلیت‌هایی دارد؟

شبکه‌بندی (Networking)

برای پاسخ به این سؤال که «پروتکل Matter چگونه کار می‌کند؟» ابتدا باید از ساختار شبکه‌ای آن شروع کنیم. در قلب عملکرد Matter، استفاده هوشمندانه از فناوری‌های شبکه‌ای قدرتمند و موجود قرار دارد.

پروتکل Matter از قدرت و قابلیت‌های پروتکل‌های ارتباطی موجود بهره می‌برد و آن‌ها را به شکلی هماهنگ ترکیب می‌کند:
• برای دستگاه‌های کم‌مصرف و کم‌پهنا مانند سنسورها و لامپ‌های هوشمند، از Thread استفاده می‌شود. این پروتکل به دلیل مصرف انرژی پایین و اتصال پایدار، گزینه‌ای بسیار مناسب برای این نوع دستگاه‌هاست.
• برای دستگاه‌هایی که نیاز به پهنای باند بالاتر دارند، مانند پخش‌کننده‌های رسانه‌ای (استریمینگ)، Matter از Wi-Fi یا Ethernet (شبکه کابلی) استفاده می‌کند تا سرعت و پایداری بالاتری فراهم شود.

به این ترتیب، Matter به‌صورت انعطاف‌پذیر و متناسب با نوع دستگاه، بهترین روش ارتباطی را انتخاب می‌کند تا تجربه‌ای سریع، پایدار و بدون قطعی برای کاربران فراهم شود.

این ساختار شبکه‌ای چه مزایایی دارد؟

این رویکرد شبکه‌ای هوشمندانه باعث می‌شود پروتکل Matter بتواند طیف گسترده‌ای از دستگاه‌ها را پوشش دهد و با توجه به نیاز هر دستگاه، بهترین عملکرد را ارائه کند. چه یک سنسور ساده باشد و چه یک دوربین با کیفیت بالا، Matter با ترکیبی هوشمندانه از کارایی و بهره‌وری انرژی، عملکرد بهینه را برای هر دستگاه فراهم می‌کند.

نقش پروتکل Thread در Matter

پروتکل Thread یکی از اجزای کلیدی Matter محسوب می‌شود و یک شبکه مش (Mesh) قابل اعتماد را ارائه می‌دهد که بسیاری از مشکلات رایج خانه‌های هوشمند را برطرف می‌کند.

Thread در واقع نسخه‌ای از سخت‌افزار Zigbee است که یک لایه نرم‌افزاری IP-native روی آن اضافه شده. این ویژگی باعث می‌شود دستگاه‌ها مستقیماً از طریق IP (مثل Wi-Fi یا اترنت) قابل آدرس‌دهی باشند و به‌راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

یکی از مهم‌ترین مزایای این ساختار، حذف نیاز به هاب یا پل ارتباطی برای اتصال دستگاه‌ها به اینترنت است. این ویژگی، نه تنها راه‌اندازی دستگاه‌ها را ساده‌تر می‌کند، بلکه پایداری و قابلیت اطمینان بالاتری برای عملکرد خانه هوشمند فراهم می‌سازد.

دستگاه‌های Thread: انعطاف‌پذیر، قابل اطمینان و گسترده

دستگاه‌های مبتنی بر Thread می‌توانند باتری‌خور یا متصل به برق شهری باشند. نوع دوم (یعنی دستگاه‌های همیشه روشن) می‌توانند نقش روتر مرزی (Thread Border Router) را ایفا کنند؛ یعنی پلی بین شبکه Wi-Fi و شبکه Thread. این قابلیت می‌تواند در هر دستگاهی با منبع برق دائمی مانند پریز هوشمند، اسپیکر، یخچال، تلویزیون، ترموستات یا مودم/روتر وای‌فای تعبیه شود.

با افزایش تعداد این روترهای مرزی در خانه، پوشش‌دهی و پایداری شبکه Thread نیز بیشتر می‌شود. این یعنی خانه هوشمند شما بدون نیاز به زیرساخت خاص، می‌تواند به‌سادگی و به‌شکل توزیع‌شده توسعه پیدا کند.

اتصال محلی و ابری در Matter: ترکیبی هوشمندانه

یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های پروتکل Matter، رویکرد نوآورانه آن در زمینه اتصال است. برخلاف گذشته که بیشتر سیستم‌های خانه هوشمند متکی به فضای ابری بودند، Matter گامی بزرگ به سمت اتصال محلی (Local) برداشته است.

این یعنی:

دستگاه‌های مبتنی بر Matter می‌توانند بدون نیاز به اینترنت و کاملاً به‌صورت محلی کار کنند.
پاسخ‌دهی سریع‌تر، عملکرد پایدارتر و ادامه فعالیت حتی در قطعی اینترنت از مزایای اصلی این ساختار هستند.
این موضوع یکی از ارکان مهم در پاسخ به سؤال «پروتکل Matter در خانه هوشمند چیست؟» محسوب می‌شود.

اما این به معنی حذف کامل ارتباط ابری نیست. Matter یک رویکرد ترکیبی را ارائه می‌دهد:

کنترل محلی برای سرعت، امنیت و عملکرد پایدار
ارتباط ابری برای دسترسی از راه دور و بهره‌مندی از قابلیت‌های بیشتر

این ترکیب، بهترین تجربه ممکن را برای کاربران فراهم می‌کند؛ همزمان با پایداری کنترل محلی و انعطاف‌پذیری و امکانات بیشتر در کنترل از راه دور.

برندهای پشتیبان Matter

Apple
Google
Amazon
Samsung SmartThings
IKEA
TP-Link
Xiaomi
Philips Hue
Nanoleaf

دستگاه‌هایی که از Matter پشتیبانی می‌کنند

لامپ‌های هوشمند
پریزها و کلیدهای برق هوشمند
قفل‌های هوشمند
سنسورهای حرکتی و دمایی
ترموستات‌ها
هاب‌ها و روتورها

تفاوت Matter با Zigbee، Z-Wave و سایر پروتکل‌ها

ویژگی	Matter	Zigbee	Z-Wave
بر پایه IP	✅	❌	❌
پشتیبانی برندهای بزرگ	✅	متوسط	کم
امنیت پیش‌فرض	بسیار بالا	متوسط	خوب
پشتیبانی از Wi-Fi / Thread	✅	محدود	❌
منبع‌باز بودن	✅	✅	❌

آینده Matter چگونه است؟

با پشتیبانی برندهای بزرگ و رشد سریع بازار، Matter در حال تبدیل شدن به استاندارد جهانی خانه‌های هوشمند است. بسیاری از برندها محصولات آینده خود را با Matter هماهنگ خواهند کرد.

جمع‌بندی

اگر می‌خواهید خانه‌ای هوشمند با محصولات برندهای مختلف بسازید، پروتکل Matter بهترین انتخاب برای هماهنگی، امنیت و سادگی خواهد بود. تیم ما به‌طور تخصصی در حال بررسی سخت‌افزارهای سازگار با Matter و ارائه جدیدترین محصولات خانه هوشمند مبتنی بر این پروتکل به مشتریان عزیز است.

برای آگاهی از جدیدترین اخبار، بررسی‌ها و آموزش‌های مربوط به فناوری Matter، عضو خبرنامه ما شوید. چه مصرف‌کننده باشید و چه تولیدکننده، شناخت Matter برای آینده خانه‌های هوشمند ضروری خواهد بود.